Bigówka do papieru – co to jest i do czego służy w przemyśle poligraficznym?
Bigówka to urządzenie, które odgrywa kluczową rolę w przemyśle poligraficznym i biurowym. Służy ono do realizacji procesu bigowania, czyli przegniatania papieru. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu i omówimy różne typy bigówek dostępnych na rynku.
Czym jest bigowanie?
Bigowanie to proces introligatorski polegający na wykonaniu rowka w papierze. Według polskiej normy PN-82, bigowanie definiuje się jako „wykonanie trwałych wgnieceń w grubych materiałach introligatorskich w celu ułatwienia ich zginania wzdłuż zamierzonej linii prostej”.
Proces ten jest niezbędny przy pracy z papierami o wysokich gramaturach, zazwyczaj od 150 g/m² wzwyż. Coraz więcej artykułów poligraficznych, takich jak ulotki, zaproszenia, broszury czy okładki książek, jest wykonywanych na papierach o gramaturach sięgających nawet 240-350 g/m². Przy tak grubych materiałach, składanie bez uprzedniego bigowania może prowadzić do poważnych problemów.
Problem z grubymi papierami
Przy wysokich gramaturach papieru, poważnym zagadnieniem jest składanie tego typu wydruków. Tradycyjne metody składania mają swoje ograniczenia:
- Falcerki kasetowe nie mogą składać tak grubych papierów.
- Samodzielne falcerki nożowe nie uzyskują precyzji niezbędnej przy składaniu tego typu prac.
Jedyną możliwą drogą jest składanie po uprzednim bigowaniu papieru.
Jak działa bigówka?
Bigówka to urządzenie, które służy do wykonywania precyzyjnych zagięć na papierze lub tekturze. Bigowanie jest procesem polegającym na wykonaniu rowka w papierze. Odciskanie rowka powoduje zmianę struktury papieru – włókna papieru zostają trwale przegniecione, co sprawia, że są osłabione i bardziej podatne na składanie.
Można wyróżnić dwie główne metody bigowania:
- Bigowanie rolkowe/krążkowe: Polega na punktowym dociśnięciu rolki lub krążka bigującego do papieru.
- Bigowanie listwowe: Polega na jednoczesnym odciśnięciu listwy bigującej na całej szerokości wykonywanego przegniecenia.
Niezależnie od metody bigówki do papieru, efekt jest podobny – papier z trwale odciśniętym rowkiem łatwo poddaje się złamywaniu.
Zalety bigowania
Bigowanie eliminuje bardzo poważny problem potocznie zwany „pękaniem papieru”, co w rzeczywistości jest pękaniem powleczenia papieru bądź pękaniem farby lub tonera na powłoce papieru. Problem pękania widoczny jest zazwyczaj przy papierach o gramaturach powyżej 150 g/m². Jest on szczególnie widoczny przy ciemnych kolorach – wtedy ciemny obraz kontrastuje z popękaną strukturą białego papieru.
Metody bigowania
Istnieją różne metody uzyskiwania bigowania:
- Zastosowanie wykrojnika, a następnie sztancowanie – jest to metoda, którą można zastosować przy wysokich nakładach.
- Użycie krążków bigujących, np. na falcerkach lub na ploterach tnących.
- Wykorzystanie bigówek listwowych ręcznych, półautomatycznych i automatycznych.
Przegniatanie papieru jest niezbędne również w procesach wykonywania okładek do opraw miękkich.
Rodzaje bigówek
Na rynku dostępnych jest wiele typów bigówek do papieru, dostosowanych do różnych potrzeb i skali produkcji. W naszej ofercie znajdziesz różnorodne modele, od prostych bigówek ręcznych po zaawansowane urządzenia automatyczne.
Bigówka ręczna
Bigówka ręczna to najprostsze rozwiązanie, idealne do małych biur lub do użytku domowego. Służy do okazjonalnego bigowania niewielkich ilości dokumentów.
Bigówka półautomatyczna
Bigówki półautomatyczne, takie jak Swift 335, są popularnym rozwiązaniem w wielu drukarniach. Pozwalają na wygodną pracę z nakładami do kilkuset sztuk.
Obsługa takiej maszyny polega na:
- Wprowadzeniu parametrów bigowania (zwykle odległości od czoła arkusza)
- Wykonaniu testu
- Podkładaniu kolejnych arkuszy pod wałki, które automatycznie przeprowadzają proces bigowania
Bigówka automatyczna specyfikacja
Dla większych nakładów idealnym rozwiązaniem jest bigówka automatyczna. Takie urządzenie posiada podajnik pobierający arkusze ze stosu, co znacznie przyspiesza proces i minimalizuje pracę operatora.
Cechy bigówki automatycznej:
- Podajnik na stos arkuszy
- Automatyczne pobieranie arkuszy za pomocą taśmy z podsysem
- Możliwość ustawiania parametrów bigowania na ekranie
- Rola operatora ogranicza się do doglądania procesu oraz odbierania i dokładania arkuszy
Zastosowania bigówek w różnych branżach
Bigówki znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach związanych z produkcją i obróbką papieru:
Przemysł poligraficzny
W drukarniach bigówki są niezbędnym elementem wyposażenia, służącym do przygotowania:
- Okładek do książek i czasopism
- Folderów reklamowych
- Ulotek o wysokiej gramaturze
- Kart okolicznościowych
- Zaproszeń
Druk cyfrowy
W branży druku cyfrowego, gdzie jest wysoka różnorodność wykonywanych prac, a nakłady często nie przekraczają kilkuset sztuk, dedykowane są automatyczne i półautomatyczne bigówki listwowe.
Bigówka swift fold od Akondy:

Podsumowanie
Bigówka to niezbędne urządzenie w nowoczesnej poligrafii. Pozwala na profesjonalne wykończenie materiałów drukowanych, zapewniając estetyczne i trwałe zagięcia bez ryzyka pękania papieru czy farby.
Obecne kryteria jakościowe nie pozwalają na akceptację złamywanych arkuszy bez przegniatania. Przy dużym wzroście prac o wysokich gramaturach, aktualnym wyzwaniem jest zwiększenie automatyzacji w procesie przegniatania.
Niezależnie od skali produkcji – czy to w małym biurze, czy w dużej drukarni – odpowiednio dobrana bigówka może znacząco podnieść jakość i efektywność pracy.
Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą bigówek, gdzie znajdziesz urządzenia dostosowane do różnych potrzeb i skali produkcji. Nasi eksperci chętnie doradzą w wyborze odpowiedniego modelu, który spełni Twoje oczekiwania i przyczyni się do podniesienia jakości Twoich produktów poligraficznych.
FAQ – Najczęściej Zadawane Pytania o Bigówki
Jak działa bigówka ręczna?
Bigówka ręczna działa na zasadzie mechanicznego nacisku, który wytwarza rowek w papierze. Operator ręcznie umieszcza arkusz papieru na platformie urządzenia, a następnie za pomocą dźwigni lub uchwytu dociska listwę bigującą do materiału, tworząc precyzyjne wgniecenie. Ten proces zmienia strukturę włókien papieru, ułatwiając jego późniejsze zginanie dokładnie wzdłuż utworzonej linii.
Czym jest bigówka ręczna?
Bigówka ręczna to podstawowe urządzenie introligatorskie służące do wykonywania precyzyjnych zagięć na papierze o wyższych gramaturach. Jest to najprostszy typ bigówki, przeznaczony do pracy z mniejszymi nakładami i okazjonalnego użytku. Urządzenie składa się z płaskiej powierzchni roboczej, na której umieszcza się papier, oraz mechanizmu nacisku z listwą bigującą.
Jakie są zalety używania bigówki ręcznej?
Główne zalety bigówki ręcznej to:
- Niski koszt zakupu w porównaniu do modeli automatycznych
- Kompaktowe wymiary – zajmuje niewiele miejsca w biurze lub małej drukarni
- Łatwość obsługi – nie wymaga specjalistycznego przeszkolenia
- Brak konieczności podłączenia do prądu
- Możliwość precyzyjnego kontrolowania każdego bigowania
- Idealne rozwiązanie dla małych nakładów i prac niestandardowych
Jakie materiały można bigować ręczną bigówką?
Bigówka ręczna umożliwia pracę z różnorodnymi materiałami, w tym:
- Papierem o gramaturze od 150 g/m² do 350 g/m²
- Kartonem o różnych grubościach
- Okładkami do książek
- Materiałami do produkcji kart okolicznościowych i zaproszeń
- Papierami powlekanymi i niepowlekanymi
- Arkuszami z nadrukiem (zarówno offsetowym jak i cyfrowym)
Jakie są różnice między bigówką automatyczną a ręczną?
Kluczowe różnice to:
- Wydajność: automatyczna przetwarza do kilku tysięcy arkuszy na godzinę, ręczna wymaga obsługi każdego arkusza indywidualnie
- Automatyzacja: modele automatyczne posiadają podajnik arkuszy i system odbioru, ręczne wymagają manualnej obsługi
- Precyzja: automatyczne zapewniają powtarzalność przy dużych nakładach, ręczne dają większą kontrolę przy pojedynczych arkuszach
- Koszty: automatyczne są znacznie droższe w zakupie i utrzymaniu
- Rozmiar: automatyczne zajmują więcej miejsca w pracowni
Co to jest bigówka automatyczna?
Bigówka automatyczna to zaawansowane urządzenie introligatorskie wyposażone w system automatycznego podawania arkuszy, zespół bigujący oraz odbiornik gotowych prac. Posiada elektroniczny panel sterowania umożliwiający precyzyjne programowanie parametrów bigowania. Maszyna samodzielnie pobiera arkusze ze stosu, wykonuje bigowanie zgodnie z ustawionymi parametrami i odkłada gotowe arkusze, minimalizując udział operatora w całym procesie.
Kiedy warto zainwestować w automatyczną bigówkę?
Zakup automatycznej bigówki jest uzasadniony gdy:
- Firma regularnie przetwarza duże nakłady (powyżej kilkuset arkuszy dziennie)
- Ważna jest powtarzalność i precyzja przy dużych seriach
- Kluczowy jest czas realizacji zleceń
- Przedsiębiorstwo dąży do automatyzacji procesów produkcyjnych
- Firma posiada wystarczającą przestrzeń produkcyjną i budżet na inwestycję
Jakie są wady bigówki ręcznej w porównaniu do automatycznej?
Ograniczenia bigówki ręcznej to przede wszystkim:
- Niska wydajność przy większych nakładach
- Mniejsza powtarzalność przy dużych seriach
- Większe zmęczenie operatora przy długotrwałej pracy
- Większe ryzyko błędu ludzkiego
- Dłuższy czas realizacji większych zleceń
Jakie zastosowania ma bigówka w drukarniach?
W środowisku drukarskim bigówki są wykorzystywane do:
- Przygotowania okładek do książek i broszur
- Produkcji katalogów, folderów i ulotek o wysokiej gramaturze
- Wykonywania kart okolicznościowych i zaproszeń
- Przygotowania materiałów marketingowych składanych na kilka części
- Produkcji teczek i segregatorów
- Bigowania opakowań kartonowych
Jak bigówka wspomaga proces drukowania?
Bigówka jest niezbędnym ogniwem w procesie wykończeniowym drukarni, ponieważ:
- Zapobiega pękaniu farby i powłoki papieru na liniach zgięcia
- Umożliwia profesjonalne wykończenie materiałów drukowanych na grubszych podłożach
- Podnosi estetykę finalnego produktu
- Zapewnia precyzyjne i łatwe składanie materiałów
- Zwiększa trwałość zgięć w produktach poligraficznych
Jakie rodzaje bigówek są używane w poligrafii?
W przemyśle poligraficznym wykorzystuje się różne typy bigówek:
- Bigówki listwowe (ręczne, półautomatyczne i automatyczne)
- Bigówki rolkowe/krążkowe (często jako element falcerek)
- Bigówki zintegrowane z ploterami tnącymi
- Bigówko-perforatory łączące funkcje bigowania i perforacji
- Bigówko-falcerki umożliwiające bigowanie i składanie w jednym cyklu
Powiązane produkty:
-
Bigówko-falcerka Swift Speed Fold
-
Bigówka automatyczna Swift Speed
Zobacz w show-roomie -
Bigówka ręczna Swift 333 i Swift 336
Zobacz w show-roomie